Mechanizm transferu zysków poprzez zaniżanie lub podwyższanie cen zakupu i sprzedaży towarów i usług polega na sztucznej manipulacji tymi cenami. Podobnie można manipulować kosztami utrzymania, fikcyjnie je zaniżając lub podwyższając. Inaczej mówiąc, koszty obrotu towarowo-usługowego oraz utrzymania mogą być różnicowane dla określonych kontrahentów, którzy zazwyczaj są ze sobą powiązani. Stopień powiązań podmiotów występujących w oazach podatkowych zależy od ich formy. A oto podstawowe spośród nich:
Spółka handlowa. Nie należy się dać zwieść określeniu handlowa. Setki tego typu spółek istnieją w Andorze, Liberii czy innych oazach, korzystając z lokalnych przywilejów przysługujących spółkom handlowym. Tymczasem spółki te nie tylko pośredniczą w kupnie – sprzedaży, ale i prowadzą działalność usługową i produkcyjną.
Spółka holdingowa. Spółki te wiążą się z posiadaniem akcji, wkładów bankowych, papierów wartościowych czy nieruchomości. Są one również wykorzystywane dla prowadzenia działalności handlowej lub biernego zarządzania wkładami. W oazach nie zwraca się szczególnej uwagi na fakt, czy działalność i forma organizacyjna tych spółek odpowiada ich nazwie. Wynika to m. in. stąd, że spółki holdingowe korzystają z dalej idących preferencji niż spółki handlowe.
Fundusz powierniczy. Fundusze zakładane są w celu dokonania zyskownego zakupu, zarządzania papierami wartościowymi lub nieruchomościami, wykorzystując do tego pieniądze innych. Klientami tych funduszy są z reguły cudzoziemcy. Uwięzione spółki ubezpieczeniowe. Często firmy mające wiele zobowiązań ubezpieczeniowych spotykają się z następującym problemem. Jeżeli chciałyby zaoszczędzić na ubezpieczeniu tworząc własne rezerwy na pokrycie strat, to rezerwy takie nie byłyby zazwyczaj zwolnione od podatku. Jeśli natomiast ubezpieczono by w 100% wszystkie możliwe ryzyka, to koszty byłyby ogromne. Występują ponadto nawet takie ryzyka, dla których trudno znaleźć ubezpieczyciela, jak na przykład odpowiedzialność wydawców gazet za zamieszczane teksty. Wówczas rozwiązanie może polegać na tym, że zamiast poszukiwać ubezpieczyciela można stworzyć własną firmę ubezpieczeniową i zlokalizować ją w takim miejscu, w którym obciążenie fiskalne działalności ubezpieczeniowej jest niewielkie, a ponadto firma taka działa w ukryciu i niejako na uwięzi. Stworzenie takiej firmy zezwala również jej właścicielom na wykorzystanie środków rezerwowych jako źródła finansowania innej działalności. Wiele państw zachodnich, w tym Stany Zjednoczone, zwalczają ubezpieczanie się we własnej firmie.
Towarzystwo żeglugowe. Istnieje możliwość rejestracji statków w takich krajach jak Kostaryka, Honduras, Liberia, Malta, Panama i Cypr, zakładając tam firmę żeglugową i rejestrując ją za niewielką opłatą. Rezultatem jest uiszczanie niższych należności od posiadanych jednostek pływających oraz mniej rygorystyczne wymogi w inspekcji technicznej. Towarzystwa żeglugowe zarejestrowane w oazach unikają też następstw restrykcji stosowanych w niektórych krajach macierzystych. I tak np. kraje arabskie nie wpuszczają do swych portów statków zawijających do Izraela, a Chiny stosują podobne utrudnienia wobec statków zawijających na Tajwan. Również w przypadku międzynarodowej blokady – dotyczyło to Iraku po dokonaniu inwazji na Kuwejt- okazała się ona częściowo nieskuteczna, ponieważ rząd Saddama Hussejna korzystał ze statków zarejestrowanych w oazach.
Linia lotnicza. Czasami pod nazwą linii lotniczej zarejestrowany jest jeden własny samolot, w skrajnym przypadku bywa i tak, że nie istnieje nawet jedna maszyna latająca, a fikcyjna linia lotnicza zarejestrowana jest po to, aby jej właściciel – na mocy obowiązujących przepisów międzynarodowych – mógł korzystać ze zniżek dla siebie i rodziny w innych liniach lotniczych.
Bank zamorski. Jest regułą w skali międzynarodowej, iż uzyskanie zgody na założenie banku jest uwarunkowane, co najmniej, spełnieniem następujących wymogów.
1) posiadanie kapitału;
2) legitymowanie się właściwymi kwalifikacjami profesjonalnymi;
3) nienaganna reputacją.
Oazy podatkowe nie są pod tym względem tak skrupulatne. Ani niedostatki profesjonalnego wykształcenia czy reputacji, ani zbyt niskie rezerwy nie stanowią przeszkody. W skrajnym przypadku występują nawet takie – na szczęście nieliczne – sytuacje, że można założyć bank nie wnosząc kapitału. Do oaz stwarzających szczególnie podatny grunt dla tego typu pseudobanków należą Anguilla, Grenada, Montserrat i St. Vincent.
Trust. Typowymi oazami, które upodobali sobie ustanawiający fundusze powiernicze są: Bahama,Bahrajn, Bermudy, Cypr, Gibraltar, Hongkong, Liechtenstein, Madera, Nauru, St. Vincent, Szwajcaria, Turks i Caicos oraz Kajmany i wyspy na Kanale La Manche. Na terytorium Stanów Zjednoczonych istnieje jeden stan Massachusetts, którego ustawodawstwo sprzyja stanowieniu podobnych funduszy. Klasyczna sytuacja może wyglądać następująco. Leciwy miliarder decyduje, iż nie przekaże posiadanego majątku ustawowym spadkobiercom, co pociągnęłoby za sobą konieczność uiszczenia podatku. Zamiast tego ustanawia fundusz, na który przelewa pieniądze. Ustanawia jednego z przyjaciół osobą zarządzającą takim funduszem, a spadkobiercy uzyskują uprawnienia do korzystania ze środków tego funduszu.
Zamorski uniwersytet. To, co zostało dotychczas powiedziane o spółce ubezpieczeniowej czy banku może dotyczyć również uniwersytetu, który można utworzyć w oazie podatkowej bez zachowania obowiązujących w innych krajach wymogów merytorycznych, tanio i bez uiszczania podatku. Trudno byłoby wskazać, którąś z oaz jako szczególnie przydatną dla tego typu inicjatyw.
Tak duża różnorodność form podmiotów korzystających z oaz podatkowych ułatwia wzajemne powiązania i celowe współzależności. Występowanie tego typu zjawisk pozwala grupie, na podstawie analizy wewnętrznych i zewnętrznych cen sprzedaży, na lokalizowanie wpływów tam, gdzie jest to najbardziej korzystne z podatkowego punktu widzenia.
Transfer zysków może być osiągnięty dzięki sprzedaży towarów i usług przez jednostkę usytuowaną w kraju o wysokiej progresji podatkowej do filii, znajdującej się w oazie podatkowej, po cenach niższych od faktycznej ich wartości. Filie natomiast dokonują dalszej odsprzedaży towarów i usług po cenach wyższych. Zyski będą więc akumulowały się w oazie podatkowej. Transfer zysków do spółki w oazie podatkowej odbywa się także w ten sposób, iż spółka leżąca w kraju o wysokiej progresji podatkowej powierza jej świadczenie określonych usług po cenach wyższych od cen rynkowych. Również zakup patentów, licencji, znaków towarowych itp. po cenach wyższych od powszechnie stosowanych powoduje przepływ zysków do spółki położonej w oazie.
Manipulowanie kosztami obrotu towarowego może odbywać się również przez transfer do filii w oazie podatkowej pewnych części składowych określonego produktu po cenie niższej od ceny całości towaru, po czym dochodzi do sprzedaży produktu przez filię w całości za cenę wyższą.
Transfer zysków może odbywać się również poprzez sztuczne zaniżanie lub zwiększanie kosztów utrzymania spółek. Zasadnicze koszty utrzymania obejmują: koszty obsługi przedsiębiorstw, odsetki oraz inne opłaty, np. z tytułu licencji czy patentów. Koszty obsługi dotyczą płatności różnego rodzaju, takich jak wynagrodzenia, zasiłki, zapomogi, odszkodowania, diety, czynsze, koszty badań, wynagrodzenia pośrednie, transport czy reklama.
Pożyczka może być również wykorzystywana do zwiększenia kosztów spółki działającej w kraju o wysokiej progresji podatkowej. W przypadku pożyczki realizowanej w ramach międzynarodowego przedsiębiorstwa, spółka matka najczęściej udziela określonego kapitału swoim filiom zlokalizowanym w tzw. oazach podatkowych. Obsługa długu może stanowić okazję do transferu zysków pomiędzy filią a spółką matką – zależnie od tego, czy podmiot udzielający pożyczkę ustala wysoką stopę oprocentowania lub czy podmiot zaciągający pożyczkę płaci odsetki niższe od rynkowej stopy oprocentowania.
Do transferu dochodzi, gdy spółka z kraju o dużej progresji podatkowej spłaca znaczne odsetki filiom usytuowanym w oazach podatkowych. Operacja ta dowodzi nie tylko transferu odsetek do oaz, ale także odliczenia ich od zysku podlegającego opodatkowaniu. Niekiedy transfer zysków pomiędzy spółką matką a jej filią położoną w oazie podatkowej odbywa się w ten sposób, iż ta pierwsza dokonuje zapłaty za towary lub usługi zakupione przez tę drugą. W końcu transfer zysków odbywa się i w ten sposób, iż spółka matka dokonuje zapłaty za usługi, które nie były w ogóle świadczone przez filię z oazy podatkowej, a jedynie stworzono dokumentację potwierdzającą ich wykonanie.